Kaptaj

Bu madde taslaktır. Düzenlenmesi gerekmektedir. Tartışma sayfasından sizde katkıda bulunabilirsiniz.

Kaptaj , Malatya şehir merkezine 19 Km. mesafede, 1110 metre yükseltide, Yeşilyurt İlçesi Gündüzbey beldesinin güneyindeki Kozluk Köyü sınırları içerisinde, Beydağı eteklerinden çıkan su kaynağıdır. Roma İmparatorluğu döneminden bugüne Malatya'nın içme ve sulama suyu ihtiyacını karşılayan ana kaynaktır.

Bu kaynak Malatya'nın içme suyu efsanesi olarak toplumun hafızasına kaydedilmiştir. Malatya içmesuyu efsanesi şöyledir; Hz. İsa'nın Hristiyanlığı yaymaya çalıştığı yıllarda Gündüzbey yakınlarında putlara tapan ve bu inanışı büyük ölçüde yakın çevreye kabul ettiren biri yaşarmış. Hz. İsa Hristiyanlığı tanıtmak için gezerken Malatya'ya da gelmiş ve ününü duyduğu bu putperestin yaşadığı yer olan Pınarbaşı’na da uğramış. Putperest kendisine rakip olarak gördüğü Hz. İsa'yı halkın gözünde küçük düşürüp ona inanmalarını engellemek için çeşitli hilelere başvurmuş. Bunlardan birinde de tapınak haline getirdiği yerde kayaların içine önceden su dolu tulumları yerleştirerek üzerlerini toprakla sıvamış. Tüm hazırlıklarını tamamladıktan sonra ahalinin önünde elindeki şiş ile toprak görünümlü yerlere vurarak içindeki tulumlardan su akıtmış ve Hz. İsa'ya dönerek, “Aynı şeyi sen de yaparsan dinine inanacağım ya İsa, aksi takdirde buralardan gideceksin.” demiş. Hz. İsa putperestin yaptığı bu hileyi fark etmiş ve: “Senin akıttığın su az sonra bitecektir ama bu su sonsuza kadar akacaktır!” diyerek asasını kayalara vurunca Derme Suyu gürül gürül akmaya başlamış. Hz. İsa elindeki asayı sürükleyerek Gündüzbey yönüne doğru yürümeye başlamış. Su da onu takip ederek akmış. Suyun doğal akış güzergahı Gündüzbey ve Yeşilyurt ilçelerinden geçen Büyükçay'dır. Beylerderesi ve Tohma üzerinden Fırat'a ulaşır. Ancak Gündüzbey'den itibaren başlayan kanallarla su daha yükseğe alınmış ve sırasıyla Gündüzbey, Yeşilyurt, Yakınca, Bostanbaşı, Tecde, il merkezindeki Kernek’ten akarak şehri terk etmiştir.

Pınarbaşı'na Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin yapıp MASKİ'nin işlettiği kaptaj vasıtasıyla suyun önemli bir kısmı şebekeye alınmıştır. 1995 yılından itibaren suyun tamamı içmesuyu olarak kullanılmaktadır. Kanala Çat barajından gelen su verilmektedir. Gayet soğuk olan suda yengeç balık ve kurbağa gibi hayvanlar yaşamamaktadır. Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte başlatılan sanayi faaliyetlerinden Sümerbank'ın elektrik ihtiyacını karşılamak için bu sudan yararlanarak Gündüzbey'de hidroelektrik santrali kurulmuştur.